Zabytki na Ursynowie
- Zespół kościoła św. Katarzyny, ul. Fosa 17
- Kwatera z mogiłami 1939-1945 na cmentarzu (par. śś. Ap. Piotra i Pawła), ul. Łagiewnicka
- Zespół torów wyścigów konnych, ul. Puławska 266
- Zespół pałacowo-parkowy w Natolinie, ul. Nowoursynowska
- Dom (chałupa), ul. Kabaty 1
- Willa, ul. Krasnowolska 78
- Zespół dworski Wyczółki , ul. Łączyny 2
- Zespół willi Wyczółki, 1918-22, ul. Łączyny 54
- Leśniczówka, ul. Rydzowa 1
Rezerwat przyrody Las Kabacki im. Stefana Starzyńskiego
Las Kabacki to rezerwat krajobrazowy. Położony jest na płaskim terenie urozmaiconym we wschodniej części wzniesieniami pochodzenia wydmowego. Wyjątkowym akcentem krajobrazowym jest wysoka skarpa nad pradoliną Wisły, która jest jednocześnie granicą najbardziej na wschód wysuniętej części rezerwatu.Administracyjnie należy do dzielnicy Ursynów.
Jest to również rezerwuar świeżego powietrza dla otaczających osiedli mieszkaniowych, a także miejsce wypoczynku i rekreacji oraz edukacji, z których to dóbr mieszkańcy Warszawy chętnie i często korzystają, szczególnie, że dojazd, poza autobusami miejskimi dodatkowo ułatwiło metro.
Już z oddali, szczególnie z ulicy Puławskiej, dobrze widoczna jest panorama zwartego kompleksu leśnego graniczącego od południa z gminami Piaseczno i Konstancin-Jeziorna. Jest to największy na Mazowszu rezerwat przyrody. Ma on nie tylko duże znaczenie przyrodniczo-krajobrazowe, ale i historyczne.
Ochronę prawną, ze względu na swoje wartości przyrodniczo-krajobrazowe, teren ten uzyskał na mocy zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 11 sierpnia 1980, opublikowanego w Monitorze Polskim nr 19 z 1980, pod pozycją 94. Ochroną objęto 902,68 ha terenu. Celem ochrony jest fragment Skarpy Warszawskiej wraz z leśnym zespołem grądowym.
Nazwa rezerwatu pochodzi od dawnej wsi Kabaty, położonej na malowniczej, pociętej jarami skarpie wiślanej.
Imię Stefana Starzyńskiego rezerwat otrzymał z racji wykupienia tych terenów z rąk prywatnych (były to wówczas dobra rodu Branickich) na rzecz miasta w 1938 z inicjatywy ówczesnego prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, znanego ze swojej patriotycznej postawy. Pozwoliło to na uchronienie tego kompleksu leśnego przed modną w okresie międzywojennym parcelacją lasów na cele budowlane i zachowanie go dla mieszkańców stolicy.
Pomimo strat jakie Las Kabacki poniósł w okresie wojennym zachował się tu wielogatunkowy drzewostan, często o charakterze piętrowym oraz bogate runo. Są tu duże obszary porośnięte starodrzewem 120–160-letnim z licznymi pomnikowymi dębami, sosnami i bukami. W górnym piętrze drzewostanu występuje dąb szypułkowy, sosna, brzoza brodawkowata, osika, ale również buk, modrzew, lipa drobnolistna, klon zwyczajny oraz jesion wyniosły i wiąz górski. W starych drzewostanach dolne piętro tworzą takie drzewa jak lipa, dąb, grab i klon. Zdarzają się też jabłonie, grusze i trześnie. W warstwie krzewów występuje też leszczyna. W bogatym runie można spotkać bardzo rzadkie już rośliny objęte ochroną gatunkową, takie jak lilia złotogłów, widłak babimór, turzyca drżączkowata oraz łany konwalii majowej.
Bogate środowisko roślinne sprzyja bogactwu występujących tu zwierząt. Spotkać tu można sarny, lisy, borsuki, łasice, kuny leśne i domowe, jeże, z ptaków: myszołowa, kobuza, pustułkę, krogulca, puszczyka, sowę uszatą, dzięcioła zielonego i dzięcioła czarnego, grubodzioba, krzyżodzioba, gila i inne. Z ciekawszych zwierząt można tu też wymienić rzekotkę drzewną, padalca i zaskrońca.
Dla ułatwienia zwiedzania rezerwatu i jego bezpieczeństwa, jak również bezpieczeństwa turystów, wyznaczone są szlaki turystyczne, którymi należy się poruszać.
Ciekawostką turystyczną jest stojąca na skraju lasu leśniczówka wybudowana w roku 1890 – zabytek kultury.
W południowo-wschodniej części lasu położony jest park kultury w Powsinie, graniczy z nim ogród botaniczny Polskiej Akademii Nauk. Obiekty te są popularnymi miejscami wypoczynku i istotnie zwiększają pieszy oraz rowerowy ruch w granicach rezerwatu.
W pobliżu zachodniej krawędzi lasu znajduje się natomiast Pomnik Ofiar Katastrofy Lotniczej samolotu "Tadeusz Kościuszko" z 9 maja 1987 roku.
Na terenie lasu znajduje się również jednostka wojskowa odpowiedzialna za obronę powietrzną stolicy. Na terenie jednostki znajduje się wielokondygnacyjne podziemne centrum dowodzenia i analizy sytuacji. Według informacji znajdujących się na tabliczce przy wejściu do jednostki – na terenie tejże jednostki, polskim naukowcom udało się złamać szyfr Enigmy.
Las Kabacki to także miejsce historyczne, związane z losami naszego kraju. Tutaj znajdują się miejsca straceń i mogiły partyzanckie z ostatniej wojny. W latach 1943-1944 chroniły się tu grupy partyzanckie i był to teren ćwiczeń oddziałów AK, szczególnie tajnych podchorążówek. W okresie powstania warszawskiego koncentrowały się tu, stąd atakowały i odbierały broń zrzutową oddziały AK zgrupowania "Grzymały". Te z nich, którym udało się przebić przez linie niemieckie stały się podstawą obrony Dolnego Mokotowa.
Mimo przetrwania wielu burzy dziejowych, obecnie Las Kabacki stanął w obliczu zagrożenia.
Wraz z coraz większym zbliżaniem się zabudowań osiedla Ursynów-Kabaty do granic lasu, rośnie radykalnie liczba osób go odwiedzających. Jeszcze na początku lat 90. podczas spacerów po Lesie Kabackim można było sporadycznie spotkać inną osobę. W chwili obecnej las nabiera coraz bardziej charakteru parku – w każdy weekend udają się tam setki (jeśli nie tysiące) osób.
Wynika to z faktu, że ostatnimi czasy modne stało się mieszkanie w tym rejonie stolicy, a nowe budynki powstają w błyskawicznym tempie. Powoduje to, że intensywna zabudowa coraz bardziej zbliża się do granic rezerwatu przyrody. Stoi to w sprzeczności z planem zagospodarowania przestrzennego Warszawy z 1992 dotyczącym ochrony rezerwatu, w tym realizacji projektowanego parku Wyżyny. Park ten miał być strefą buforową dla rezerwatu, miejscem rekreacji i wypoczynku mieszkańców stolicy usytuowanym na granicy z rezerwatem przyrody. Miał pozwolić właścicielom tych terenów na prowadzenie działalności związanej z tą sferą życia.
Źródło - artykuł w Wikipedii,
autorzy: wikipedyści,
licencja: GNU FDL,
Źródło - artykuł w Warszawawikia,
autorzy: wikiapedyści,
licencja: GNU FDL,