Historia Wołomina
Pierwsze wzmianki dotyczące Wołomina pochodzą z XV wieku. W latach 1428-1501 miejscowość była znana jako Zacięciwa. Nazwa Wołomin wywodzi się od XVI-wiecznego właściciela, Jana de Volumne (pol. Wołumiński). Po wybudowaniu w roku 1862 linii kolejowej (pierwszy przystanek od Dworca Petersburskiego umieszczono w Wołominie) stał się on miejscowością letniskową dla Warszawy. W 1902 roku powstała kapliczka, a w niedługim czasie zaczęła się budowa kościoła. Na początku XX wieku rozwinęło się tu osadnictwo typu miejskiego, któremu sprzyjało powstanie w czerwcu 1905 roku huty szkła.
Wołomin - dwudziestolecie międzywojenne
Wołomin otrzymał prawa miejskie 4 lutego 1919 r., na mocy dekretu Naczelnika RP Marszałka Józefa Piłsudskiego. W roku 1920 w okolicach Wołomina na polach Ossowa doszło do kluczowych walk bitwy warszawskiej, znanej jako "Cud nad Wisłą". Samo miasto stało się świadkiem nieudanej próby zdobycia go przez bolszewików 13 sierpnia 1920 roku. Po I wojnie światowej zakończono budowę kościoła w stylu neogotyckim, a w 1924 roku erygowano parafię pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej. W okresie międzywojennym znaczną część ludności (ponad 3 tys. na 17 tys. mieszkańców w 1939 r.) Wołomina stanowili Żydzi, mieszkała tu również liczna grupa Rosjan, która uciekła przed rewolucją bolszewicką. Na pograniczu Wołomina i Kobyłki znany geograf Wacław Nałkowski wybudował dom, który później jego córka Zofia Nałkowska opisała w 1925 roku w książce "Dom nad łąkami". Obecnie w "Domu nad łąkami" mieści się muzeum Zofii i Wacława Nałkowskich i odbywają się liczne imprezy kulturalne.
Holokaust i bitwa pancerna
Podczas drugiej wojny światowej wołomińscy Żydzi zostali umieszczeni w getcie zlokalizowanym pomiędzy Wołominem i Kobyłką, a następnie poprzez getto warszawskie wywiezieni do Treblinki i tam zagazowani. 30. lipca 1944 roku rozpoczęła się pod Wołominem największa na ziemiach polskich bitwa wojsk pancernych, w której brały udział jednostki 3. Korpusu Pancernego, 8. Gwardyjskiego Korpusu Pancernego i 16. Korpusu Pancernego 2. Armii Pancernej nacierającej od strony Lublina przez Dęblin oraz kilku dywizji pancernych wojsk niemieckich, a mianowicie: 1. Dywizji Spadochronowo-Pancernej "Hermann Göring", 5. Dywizji Pancernej SS "Wiking", 3. Dywizji Pancernej SS "Totenkopf" oraz 4 i 19 Dywizji Pancernej. Walki rozgrywające się na przedpolach Warszawy były ostatnim impulsem do podjęcia decyzji o rozpoczęciu powstania warszawskiego. W bitwie po obu stronach wzięło udział około 1 000 czołgów, z czego ponad połowa została zniszczona w walce. Tygodniowa bitwa pancerna, która zakończyła się klęską wojsk radzieckich, przyniosła również bolesne straty dla mieszkańców Wołomina. Zginęło w niej trzynastu żołnierzy z wołomińskiej jednostki Armii Krajowej.
Okres powojenny
1 października 1944 powstało liceum ogólnokształcące, które nosi dziś imię Wacława Nałkowskiego.
Po wojnie, w roku 1952, Wołomin stał się miastem powiatowym (przeniesiono starostwo z Radzymina), co znacznie przyspieszyło jego dalszy rozwój. Powstały zakłady stolarki budowlanej oraz Przedsiębiorstwo Poszukiwań Nafty i Gazu, a miasto stało się "sypialnią Warszawy" - znaczna część mieszkańców zaczęła pracować w stolicy.
W latach 70. i 80. powstały liczne osiedla bloków z wielkiej płyty, m.in. Polna, Kobyłkowska, Lipińska oraz Hibnera (ob. Niepodległości), które przyczyniły się do wzrostu liczby ludności miasta. Pod koniec XX wieku Wołomińska huta szkła ogłosiła upadłość, ale dzięki opanowanej technologii produkcji szkła żaroodpornego udało się utrzymać część produkcji i zatrudnienia w nowej firmie. Obecnie wołomińska huta przynosi zyski i planowana jest budowa nowego zakładu o kilkukrotnie większej mocy produkcyjnej. Część terenów huty położonych w centrum miasta została sprzedana prywatnemu inwestorowi, który wybudował w tym miejscu biurowiec oraz podpisał umowę z jednym z czołowych przedsiębiorstw handlowych o budowę w tym obszarze hipermarketu.
Źródło - artykuł w Wikipedii,
autorzy: wikipedyści,
licencja: GNU FDL,